Telefon:
+48 505 213 502

E-mail:
irydolog@irydolog.eu

Gorączka - czy leczyć?

Większość chorób, zwłaszcza o podłożu wirusowym zaczyna się od podwyższonej temperatury ciała. Prawidłowe podejście do gorączki podczas infekcji zarówno u dzieci jak i dorosłych skraca czas trwania choroby i zapobiega wielu powikłaniom. Przedawkowanie leków przeciwgorączkowych to najczęstsza przyczyna hospitalizacji na dziecięcych oddziałach intensywnej terapii z powodu zatruć. Niestety te zatrucia stosunkowo często kończą się śmiercią. W naszym społeczeństwie funkcjonuje niesamowity lęk przed gorączką określany przez niektórych lekarzy fobią gorączkową. Rodzice tak strasznie się boją, że obniżają nawet temperaturę 37,5. Tymczasem w trakcie badań naukowych udowodniono, że konsekwencje samej gorączki są zdecydowanie mniejsze niż toksyczne działanie środków przeciwgorączkowych. Niesteroidowe leki przeciwzapalne typu ibuprofen, czy nurofen najczęściej wywołują uszkodzenie nerek, stany zapalne i owrzodzenia śluzówek przewodu pokarmowego, zaś paracetamol prowadzi do toksycznego uszkodzenia wątroby. Te same badania dowiodły, że stosowanie leków obniżających temperaturę nie ma żadnego wpływu na częstość występowania drgawek u dzieci, a tego najbardziej obawiają się rodzice. Wysokość gorączki nie koreluje z ciężkością choroby. Zwykłe wirusowe zapalenie gardła może przebiegać z temperaturą 40 stopni, a ciężkie zapalenie płuc z temperaturą 37,5 stopni. Ważniejsze od mierzenia temperatury jest obserwowanie aktywności dziecka, dbanie o właściwe nawodnienie, zwracanie uwagi na nowe objawy kliniczne, które mogłyby świadczyć o ciężkiej chorobie (wysypka, ból głowy, sztywność karku, ból brzucha).

Gorączka to korzystna odpowiedź fizjologiczna na wiele chorób infekcyjnych. Ośrodek termoregulacji znajdujący się w mózgu przestraja się wtedy na wyższy poziom. Pociąga to za sobą szereg reakcji w organizmie. Między innymi zmniejsza się utrata ciepła poprzez skurcz tętniczek skory i przepompowywanie krwi do mięśni szkieletowych, zahamowaniu ulega praca gruczołów potowych oraz zwiększa się wydzielanie ciepła dzięki drżeniom mięśni (dreszcze) i przyspieszonemu spalaniu kwasów tłuszczowych. Wraz ze wzrostem temperatury podstawowej o 1 stopień metabolizm zwiększa się o 20%, zużycie tlenu o 15%, przyspiesza oddech i serce. Jednak przede wszystkim w wyniku podwyższenia temperatury ciała i wywołaniu reakcji zapalnej aktywuje się przepływ krwi i synteza różnych potrzebnych białek , przeciwciał i innych substancji mających na celu zniszczenie wroga, a wirusy i bakterie mają zdecydowanie trudniejsze warunki do rozmnażania się i życia. I jak w każdej sytuacji należy z organizmem współdziałać, ufać mu, pomagać, a nie utrudniać i przeszkadzać. Mechanizmy regulujące organizmu ograniczają wzrost temperatury ciała w przebiegu banalnych chorób infekcyjnych u większości osób do 40,5 – 41 stopni Cejslusza. Wyższa temperatura może być szkodliwa. Jeśli jednak przebieg ostrej choroby się nie komplikuje gorączka rzadko osiąga tak wysokie wartości, by mogły one zagrażać życiu.

Gorączka zwykle przechodzi dwie fazy. Pierwsza to faza narastania, druga to ustabilizowany stan wysokiej temperatury. Kiedy temperatura zaczyna się podnosić pacjent odczuwa dreszcze i zimno, dygoce, obecne są drżenia mięśniowe. Należy wtedy pomóc rozgrzać ciało poprzez ciepłe ubranie, okrycie, ogrzanie dłoni i stóp. Dobrze w tym momencie działają herbatki rozgrzewające. Do pół litra wrzącej wody dodajemy 2 – 3 goździki, 1 łyżeczkę cynamonu, szczyptę imbiru i gałki muszkatołowej. Gotujemy na wolnym ogniu 5 minut. Odstawiamy pod przykryciem, następnie dodajemy 1 łyżkę soku z cytryny oraz miód do smaku.

Kiedy temperatura ciała stabilizuje się na określonym wysokim poziomie 39 – 40 stopni, przede wszystkim trzeba chorego odkryć, zaś zimne stopy i dłonie rozgrzewamy ciepłym termoforem. Herbatki zmieniamy na takie, które pomogą schłodzić ciało, czyli o działaniu napotnym.

Przykładowy zestaw ziół napotnych.
Kwiat lipy 20 gram, kwiat bzu czarnego 20 gram, kwiat rumianku 10 gram, owoc maliny 25 gram, pączki brzozy 15 gram, kwiat tawoły 10 gram. 1 łyżkę ziół zalewamy szklanką wrzącej wody. Zaparzamy pod przykryciem 15 minut. Dorośli mogą pić 1 szklankę ziół co 2 -3 godziny, starsze dzieci 1/3 szklanki, małe dzieci 2 łyżki stołowe.

Jedną z najprostszych metod ochładzania ciała są okłady. Ale uwaga, nie wolno stosować tradycyjnych zimnych okładów na czoło. W czasie wysokiej temperatury mogą spowodować szok termiczny ośrodkowego układu nerwowego. Okładamy duże partie mięśni jakimi są uda, podudzia, ręce oraz okolicę karku i szyi. Zimny okład trzymamy nie dłużej niż 15 minut, aby nie sprowokować paradoksalnego rozgrzania ciała.

Kąpiele ochładzające najwygodniejsze są u małych dzieci. Woda w wannie może być jedynie o 1 – 2 stopnie niższa niż aktualna temperatura ciała . zanurzamy dziecko aż po szyję. Bardzo wolno dolewamy zimnej wody tak, by po 10 minutach uzyskać temperaturę o 10 stopni niższą od wyjściowej. Następnie nie wycierając przekładamy dziecko do łóżeczka i ubieramy dopiero, kiedy samo wyschnie.

Można również przeprowadzać obmywanie ciała wodą. Przy bardzo wysokiej temperaturze co 30 minut, potem coraz rzadziej. Obmywania wykonujemy gąbką lub wilgotną ściereczką. Woda do obmywania może być co najwyżej 10 stopni niższa niż temperatura ciała. Zaczynamy od karku wzdłuż pleców do kości krzyżowej, następnie klatka piersiowa i podbrzusze. W dalszej kolejności ramiona, uda, podudzia. Czas zabiegu na daną okolicę nie może przekraczać 2 minut.

Lewatywy oczyszczające podczas gorączki stosujemy w celu ochłodzenia ciała od wewnątrz. Dzięki nim chory pozbywa się niebezpiecznych toksyn zalegających w jelicie grubym, a jeśli dziecko odmawia przyjmowania płynów, to jest świetny sposób, aby go nawodnić. Lewatywę można robić kilka razy dziennie. Woda powinna mieć temperaturę 36 stopni. U dorosłych na 1 litr wody dodajemy 1 łyżeczkę soli kuchennej, u małego dziecka 1/4 łyżeczki na szklankę wody.

W czasie infekcji przebiegającej z gorączką nie wolno zmuszać chorego (dzieci również) do jedzenia. Nie podajemy białka zwierzęcego. Do picia proponujemy wodę lub soki z marchwi, czarnej porzeczki lub pomarańczy, herbatki z dzikiej róży. Gdy stan się poprawia, a temperatura spada w diecie powinny się znaleźć zupy warzywne i rosoły.

Leki homeopatyczne najczęściej stosowane podczas gorączki.

ACONITUM - możemy zastosować w przypadku wysokiej gorączki pojawiającej się nagle w środku nocy. Przyczyną choroby bywa silny wiatr np. podczas jazdy na nartach lub rowerze, zimna kąpiel, szok np. wypadek. Pacjent odczuwa silny niepokój z lękiem przed śmiercią, pragnienie dużych ilości zimnej wody, dreszcze przechodzące falami, nie poci się, skora jest sucha i gorąca. Infekcja może rozwinąć się w ostre zapalenie gardła, krtani z chrypką i dusznością, zapalenie uszu.

BELLADONNA - lek podajemy przy gwałtownie pojawiającej się wysokiej temperaturze. Głowa i całe ciało są gorące i wilgotne, za wyjątkiem stóp i dłoni, które pozostają lodowato zimne. Twarz robi się czerwona, oczy błyszczące, źrenice rozszerzone. Wszystkie wydzieliny ( mocz, łzy, katar ) są gorące i skąpe. Chory jest nadwrażliwy na światło, hałas, wstrząsy, cierpi na silne, pulsujące bóle głowy. Często obserwuje się gadatliwość, majaczenie, a nawet drgawki gorączkowe. Tak przebiega najczęściej początkowa faza infekcji wirusowych u dzieci, zapalenie gardła, uszu, angina.

AP IS - szczególnie polecany przy nagle występującej gorączce w przebiegu chorób wysypkowych jak np. odra, płonica, ostra pokrzywka. Skóra jest gorąca, ale sucha. Silne bóle głowy zmuszające do krzyku. Obrzęk twarzy, całkowita odmowa przyjmowania płynów oraz wyraźne pogorszenie pod wpływem ciepła. Zimne okłady przynoszą ulgę.

STRAMONIUM - również nagła, wysoka gorączka. Twarz zaczerwieniona, gorąca, spocona. Oczy błyszczące, rozszerzone źrenice, dziki wzrok. Mogą wystąpić drgawki gorączkowe. Chory jest pobudzony ruchowo, przerażony, ma koszmary i halucynacje, krzyczy. Stan pogarsza się w ciemności i samotności. Nie chce się odkrywać, pragnienie na duże ilości wody.

GELSEMIUM - powoli narastająca, ale potem już utrzymująca się wysoka temperatura. Choroba jest często skutkiem oziębienia wcześniej przegrzanego dziecka, początek grypy. Gorączka może również pojawić się na tle stresu związanego z wyjazdem, występem lub egzaminem. Twarz przekrwiona, obrzęknięta, silny ból głowy, zawroty głowy, kołatania serca, podwójne widzenie. Dreszcze i drżenie mięśni podczas gorączki. Zarówno dziecko jak i osoba dorosła nie ma siły się ruszać, jest ospały, wyczerpany, półprzytomny.

FERRUM PHOSPHORICUM - podajemy, kiedy temperatura jest w granicach 37,5 – 38,5 stopni. Osoby słabe, chorowite, nerwowe, łatwo wpadające w anemię. Twarz na przemian to blada to lekko zaczerwieniona.. Tętniące bóle głowy, przekrwienie oczu, bolesność w klatce piersiowej. Duża skłonność do krwotoków z nosa. Choroba rozwija się w zapalenie górnych dróg oddechowych, uszu, krtani lub zapalenia oskrzeli.

ARSENICUM ALBUM - stosujemy przy szybko narastającej gorączce, która pojawia się zazwyczaj w godzinach nocnych. Pacjent odczuwa palące gorąco wewnątrz, chociaż zewnętrzne powłoki są chłodne. Prosi o gorące napoje, ale pije niewielkie ilości. Podczas choroby obserwuje się niezwykle silny niepokój, lęk przed samotnością. Dziecko wręcz przywiera do matki i potrzebuje stałej jej obecności. Uspokaja się podczas szybkiego noszenia na rękach. Ciągle się rusza, zmienia pozycję, aż pada z wyczerpania. Wszystkie wydzieliny łzy, katar, stolec są ostre i żrące. Choroba najczęściej rozwija się w kierunku zapalenia oskrzeli, zapalenia płuc, ciężkiej biegunki. Dzieci Arsenicum są na ogół nerwowe, pobudzone ruchowo, ciągle czymś zajęte. Są to nadzwyczaj staranne dzieci, lubią sprzątać, dbają o porządek i czystość wokół siebie.

CHAMOMILLA - wysoka gorączka, która pojawia się podczas ząbkowania lub wskutek złości, irytacji. Jeden policzek blady i zimny, drugi gorący i czerwony. Skrajna drażliwość i jęczenie podczas choroby, nadwrażliwość na ból. Cierpiące dziecko szaleje z bólu i pragnie natychmiastowej ulgi. Mała chamomilla jest kapryśna, łatwo się złości, a uspokaja się, kiedy jest szybko noszona lub mocno kołysana. Przeziębienie często jest skutkiem przegrzania, a rozwija się w zapalenie gardła lub ucha środkowego. Mogą być kolki i zielonkawe biegunki.

PULSATILLA - powoli narastająca temperatura o zmienny przebiegu, lecz dreszcze utrzymują się stale. Całkowity brak pragnienia. Wysuszone usta starsze dzieci oblizują, a niemowlęta cmokają. Chory nie chce być przykryty, odczuwa poprawę na świeżym powietrzu. Podczas infekcji dzieci są drażliwe, jęczące, żałośnie płaczą, lubią powolne noszenie. Chcą stałej obecności i uwagi ze strony matki. Bardzo lubią pieszczoty, przytulanie, całowanie, pocieszanie. Choroba rozwija się w kierunku zapalenia zatok, uszu, gardła, zapalenia oskrzeli. Wydzieliny biegunki, katary, są żółto – zielona i łagodne.

Leki homeopatyczne kupujemy w potencji CH 15 lub 30. W czasie ostrej infekcji przebiegającej z temperaturą 5 granulek wybranego leku rozpuścić w pół szklanki wrzątku i podawać po 1 łyżeczce co 10 minut.